افزایش شدید قیمت گوشت در سالیان گذشته منجر به کاهش سرانه مصرف در بین ایرانیان شده است. در آخرین اظهارنظرات محسن رضایی معاون سابق اقتصادی دولت درخواست کرده مردم ماهی بخورند تا گوشت ارزان گردد. با این حال مشخص است چنین درخواستهایی بیشتر از این که یک راهکار باشد یک شوخی در نظر گرفتهمیشود.
به گزارش اعتبار، مهدی سروی، کارشناس اندیشکده اقتصاد مقاومتی و از مشاوران اقتصادی دولت، در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرده است «میانگین مصرف گوشت خانوادهها در کشور ۸ کیلوگرم و در سه دهک پایین جامعه ۲ کیلوگرم در سال است». به گفته او سرانه مصرف گوشت قرمز برای هر نفر در ۳ دهک پایین جامعه، حدود ۷۰۰ گرم در یکسال است.
هرسال دریغ از پارسال!
براساس آمارها در سال ۱۳۹۰ سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور ۱۳ کیلوگرم بود، در آن زمان هر ایرانی در طول سال، ۱۳ کیلوگرم گوشت قرمز مصرف میکرده است که به نسبت ارقام امروز بسیار قابل قبولتر بوده است، اما در سالهای بعد، به مرور و با افزایش قیمت گوشت قرمز، سرانه مصرف هر سال یک کیلوگرم کاهش یافت به گونهای که سرانه مصرف گوشت قرمز در سال ۱۳۹۱ به ۱۲ کیلوگرم، در سال ۱۳۹۲ به ۱۱ کیلوگرم، سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ در محدوده ۱۰ تا ۱۱ کیلوگرم و در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ با افزایش قیمت ارز، مصرف گوشت قرمز هم افت کرد و سرانه آن، به ۸ کیلوگرم رسید و در سال ۱۳۹۹ باز هم سرانه مصرف گوشت افت داشت و میانگین مصرف به ۷ کیلوگرم رسید و در سال ۱۴۰۰ این میزان به ۶ کیلوگرم و در سال ۱۴۰۱ با یک کیلوگرم کاهش میزان مصرف به ۳ کیلوگرم رسید.
بازهم وعده اولتیماتوم به وزیر جهاد کشاورزی
در اخرین خبر از مجلس در مورد واکنش به گرانی گوشت ، حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مردم شاهین شهر و میمه و برخوار در مجلس گفته است: فرصت یک هفته ای به وزارت جهاد کشاورزی و سایر مسئولان مربوطه میدهیم تا در خصوص کنترل بازار و ایجاد ثبات در قیمت گوشت و مرغ تصمیم دقیق و درستی اتخاذ کند.
وی با اشاره به گرانی گوشت قرمز و مرغ در بازار گفته است: در صورت عدم توجه وزیر جهاد کشاورزی به وضعیت بازار گوشت و مرغ و عدم بازگرداندن قیمتها، برای وی تصمیم گیری میکنیم. قیمت گوشت قرمز هر روز در حال افزایش بوده و هم اکنون به حدود هر کیلو ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. نمیتوانیم شاهد رشد قیمتها و کوچک شدن سفره مردم باشیم اما کاری نکنیم.
وزارت جهاد کشاورزی: مقصر دلالها هستند!
با این حال وزارت جهاد کشاورزی مقصر گرانی گوشت را دلالها میدانند و خودش را مبرا میکند. به گفته معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی از جمله علل افزایش قیمت گوشت قرمز، قیمتگذاری روزانه دام زنده توسط دلالها است. جعفری همچنین گفته است پایین بودن قیمت علوفه هم باعث شده است که کشتارکنها در کشتار دام تأخیر کنند تا دامها پروارتر شوند.
حجم واردات گوشت
روزگاری گلستان گوشت مورد نیاز بخش عظیمی از کشور را تامین می کرد و حالا درخواست واردات گوشت قرمز از ۳۵ کشور دنیا هم نتوانسته قیمت گوشت را به کنترل مناسبی برساند. برای تامین گوشت مورد نیاز کشور و ایجاد تعادل در بازار، واردات گوشت گرم از کشورهای مختلف افزایش یافته است. طوری که از روزانه ۲۰۰ تن در شش ماهه اول به ۲۵۰ تن در شش ماهه دوم رسید و برحجم واردات گوشت گوساله هم اضافه شده است. این گوشتها بیشتر از کشورهای روسیه، پاکستان، استرالیا، کشورهای آسیای میانه از جمله مغولستان و کنیا وارد میشود.
با این حال برخی از کارشناسان بر این باورند که با وجود اینکه دولت واردات گوشت قرمز انجام میدهد و شاهد افزایش آن هستیم، اما این واردات هیچ تاثیری روی کنترل قیمت نداشته است و حتی گوشتهای وارداتی از روسیه و پاکستان کیفیت مناسبی برای مصرف مردم ندارند.
مشکل مصرف گوشت نداریم، بلکه عدم مصرف وجود دارد!
محسن رضایی دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا بعد بازدید از یک مزرعه بزرگ پرورش ماهی در قفس خلیج فارس در مورد قیمت گوشت اظهاراتی کرد که واکنش برانگیز شد. وی گفت: « هزاران کیلومتر سواحل دریا و اقیانوس در اطراف ایران فرصتی استثنایی برای کشور است و با وجود این وضعیت گوشت و غذا و معیشت مردم دچار مشکل شده است. افزودن گوشت ماهی به سفره مردم باعث کاهش یا کنترل قیمت گوشت قرمز نیز می شود.»
این که محسن رضایی این سخن را از روی علاقه به میزبانان گفت و یا نظر واقعیش بود چندان مشخص نیست و البته اهمیتی هم ندارد. با این حال مشخص است که چنین راهکارهایی بیشتر مایه انبساط خاطر مردم است. واقعیت این است که ما اکنون مشکل مصرف گوشت نداریم، بلکه عدم مصرف گوشت بیداد میکند که به نسبت ده سال گذشته حدود ده کیلوگرم میزان مصرف گوشت ایرانیان کم شده است. حتی واردات گوشت نیز نتوانسته قیمت آن را کنترل کند. نمایندگان مجلس هم مدام وعده برخورد میدهند و دولت هم مقصر را گردن دلالها میاندازد. با این وضعیت مشخص است آقای رضایی هم بخواهد حرفی بزند که چند پرورش دهنده ماهی خوششان بیاید و به عواقبش فکر نکند که خود را دکتر اقتصاد میداند.