شاید امروز ما تنها با بحران مهاجرت ایرانیان مواجه نیستیم، میتوان به جرات گفت از دوسال گذشته بحران مهاجرت به ایران هم به لیست معضلات احتماعی و اقتصادی ایران اضافه شده است.
به گزارش اعتبار، بنا به گفته معاون اشتغال وزارت کار حدود یک و نیم میلیون نفر از اتباع خارجی پروانه کار داشته و حضور قانونی دارند که جمعیت افراد فاقد پروانه دوبرابر ( حدود سه میلیون نفر) این رقم برآورد میشود.
بسیاری از اخبار غیررسمی حاکی از آن است که تعداد مهاجران خارجی در ایران بسیار بیشتر از ۴٫۵ میلیون نفری است که اعلام شده است. برخی از آن تا ۸ میلیون نفر نیز برآورد کردهاند.
بعد از تسخیر افغانستان توسط گروه افراطی طالبان، مشخص بود که سیل مهاجرت افغانها به خارج از کشور آغاز شود و چنین نیز شد. هرچند اکثریت دولتهای جهانی طالبان را به رسمیت نشناختهاند، اما کمتر از گذشته در صدد اختلاف با آنها هستند.
با این حال مشخص است که حضور این تعداد نیروی خارجی بدون ساماندهی شده توسط دولت معصلات فرهنگی، اجتماعی و فرهنگی متعددی را ایجاد میکند. ضمن اینکه از نظر امنیتی نیز مسائلی چون خطر برخی اقدامات تروریستی را موجب شده است. قتل یک جوان ایرانی در یزد و مسائلی چون قتل مهرجویی و همسرش حساسیتها به این موضوع را بیشتر کرده است.
قوانین خاصی برای مهاجرت به ایران نیست
وزیر کشور اعلام کرد بود که حدود ۴۰۰ هزار نفر از مهاجران غیرقانونی به کشورشان بازگردانده شدهاند اما بخشی از آنها دوباره بازمیگردند و ما قوانین بازدارندهای برای جلوگیری از بازگشت مجدد آنها نداریم. باید این مسئله حل شود و این کار نیاز قانون دارد.
احمد وحیدی اعتراف میکند که در زمینه ساماندهی افراد خارجی کم کاری صورت میگیرد. وگرنه به هیچ وجه نمیتوان پناهندگانی که به کشور خودشان برگشتهاند را دوباره در این کشور دید.
چرا استفاده از نیروی ارزان خارجی زیاد شده است!
بیرانوند معاون وزیر کار اعلام کرده است: اشتغال موقعیتهای شغلی در بازار کار داخلی از سوی خارجیان باعث از دست رفتن فرصت اشتغال برای کارجویان ایرانی در موارد بسیاری میشود.
این در نگاه صرفا اقتصادی یک بازاری حل شده است. او میگوید کارگر ایرانی دو برابر یک کارگر مهاجر دریافت میکند و در نهایت با کوچکترین حرفی حاضر به کار کردن نیست. ولی کارگر افغان مطیع است. این «مطیع» بودن خود یک استثماری را ایجاد میکند که نیروی خارجی ارزش اضافی تولید میکند. همچنین نیروی داخلی ظرفیت کار کردن را از دست میدهد.
البته مدافعان حضور نیروی خارجی ارزان بودن را یک مزیت محسوب میکنند و میگویند « بزرگترین مزیت نیروی افغان در کشور ما نیروی کار آنها در حوزههای سخت مانند ساختمانسازی است. غیر از این موارد مهاجران افغان هیچ فایدهای برای ما ندارند.» ولی به واقع آیا فکر نمیکنیم کارگر ارزان غیرقانونی خارج از محیط کار یک معضل بزرگ برای کشور است که مشکلات دیگری را میتواند ایجاد کند؟ این موضوعی نیست که فقط در ایران اثبات شده باشد. مهاجرین غیرقانونی در همه دنیا معضلات بزرگی ایجاد کردهاند که یک چالش برای آن کشور است.