اعتبار، پونه ترابی- بازار سرمایه امسال را با بازپس‌گیری شاخص دو میلیون واحدی آغاز کرد اما از ابتدای سال تاکنون، بارها این شاخص را از دست داد و دوباره به دست آورد. نخستین دست اندازی که سر راه بازار سرمایه قرار گرفت، ماجرای افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بود که دوبار بر پیکره بازار ضربه زد؛ یکبار زمانی که اطلاعات نهانی به برخی از کدها رسیده بود و یکبار زمانی که موضوع افزایش قیمت به صورت عمومی اعلام شد.
در هر حال بازار سرمایه بهار را پرچالش از سر گذراند و درحالی که برای ایستایی تقلا می‌کرد وارد فصل تابستان شد. حرکت شاخص‌های بازار سرمایه در تیر و مرداد بسیار پرنوسان بود، به طوری که شاخص کل بورس مجددا محدوده دو میلیون واحد را از دست داد و دوباره آن را به دست آورد. در نهایت در ۳۰ شهریور ماه، مهرداد بذرپاش- وزیر راه و شهرسازی – در جلسه شورای مسکن مازندران، نظارت و ساماندهی مشاوران املاک، کنترل بازار و مصالح و خروج مصالح سیمان و فولاد از بورس کالا را در کنترل و کاهش قیمت مسکن امری مهم دانست و گفت: بایستی عواملی که سبب گرانی مصالح شده را کنترل کنیم و بتوانیم مصالح را از بورس کالا خارج کنیم؛ چرا که منجر به گرانی کالاها و مصالح شده است.
این اظهار نظر و احتمال خروج سیمان و فولاد از بورس کالا یک بار دیگر چراغ‌های قرمز بازار سرمایه را روشن کرد و تا تعیین و تکلیف ماجرای سیمان و فولاد و ماندگاری این دو کالا در بورس کالا، سهامداران نظاره‌گر از دست رفتن سرمایه‌های خود بودند.
اما ماجرا به اینجا ختم نشد و سهامداران در ۱۵ مهر و با اعلام خبر و حملات گسترده راکتی مقاومت فلسطین به شهرک‌های صهیونیستی در اطراف غزه و آغاز عملیات طوفان الاقصی، اقدام به فورش سهام خود کردند، به طوریکه شاخص کل بورس در این تاریخ بیش از ۱۶ هزار واحد کاهش یافت. بر این اساس شاخص کل بورس که در ۱۲ مهرماه (آخرین روز معاملاتی قبل از اتفاق مذکور) در رقم دو میلیون و ۶۹ هزار واحد ایستاده بود، روز گذشته کار خود را در رقم دو میلیون و یک هزار واحد به پایان برد.
یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که این بازار سال خوبی را پشت سر نگذاشته است و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، وضعیت رکودی بازار پابرجا خواهد بود.
ادامه روند رکودی بورس تا پایان سال
طبق آمار در روز ۱۵ مهرماه، ۶۵۰ میلیارد ریال، در روز ۱۶ مهرماه ۱۶۶۳ میلیارد ریال و در روز ۱۷ مهرماه ۴۲۰ میلیارد ریال خروج پول حقیقی از بازارهای بورس و فرابورس صورت گرفت. در ۱۸ مهر شاهد ورود ۳۰ میلیارد تومان پول حقیقی به بازارهای مذکور بودیم اما این روند ادامه پیدا نکرد و در ۱۹ و ۲۲ مهر (چهارشنبه و شنبه) به ترتیب ۱۰۷ و ۶۹۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس و فرابورس خارج شد. به عبارت دیگر از ۱۵ تا ۲۲ مهرماه؛ ۳۵۰۷ میلیارد تومان خروج پول حقیقی از بازارهای بورس و فرابورس صورت گرفت.
در این راستا، یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که این بازار سال خوبی را پشت سر نگذاشته است و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، وضعیت رکودی بازار پابرجا خواهد بود.
سعید جعفری در گفت‌وگو با اعتبار، با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در سال جاری از نظر عملکرد شرایط مناسبی را تاکنون تجربه نکرده و عمدتا در رکود به سر برده است، اظهار کرد: مهم‌ترین دلیل این رکود سیاست‌های دولت درخصوص صنایع بزرگ بازار سهام و جبران کسری بودجه از طریق تحمیل افزایش هزینه انرژی و قیمت‌گذاری دستوری بوده است.
وی ادامه داد: از آنجایی که دولت گمان می‌کرد نرخ فروش صنایع بزرگ و افزایش نرخ‌های فروش باعث ایجاد تورم می‌شود، سعی کرد سیاست سرکوب قیمتی را به کار ببرد و همین موضوع باعث شده است جلوی سودآوری بنگاه‌ها گرفته شود و نتوانند نرخ فروش و سودآوری خود را همگام با تورم افزایش دهند.
خرید و نگهداری سهام در این قیمت‌ها در بلند مدت بازدهی مناسبی دارد اما باید توجه کرد که در کوتاه مدت، دلایل مذکور به عنوان عوامل رکودی بازار همچنان پابرجا است.
ارزش دلاری سهام شرکت‌ها به کمترین سطح رسیده است
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وضعیت منطقه درهفته گذشته گفت: دلیل دیگری که باعث تشدید شرایط شده، ریسک‌های سیاسی است؛ مخصوصا اینکه نگرانی بروز جنگ در منطقه خاورمیانه وجود دارد، این موضوع باعث احتیاط بیشتر سرمایه‌گذاران می‌شود و این افراد از دارایی‌های پرریسکی مانند سهام دوری می‌کنند.
جعفری افزود: در حال حاضر شرایطی که در بازار سهام وجود دارد این است که ارزش دلاری سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به کمترین سطح خود یعنی کمتر از ۱۶۰ میلیارد دلار رسیده است که این عدد نشان می‌دهد بازار گرانی نداریم. در این شرایط صنایع بزرگ بازار جای افت بیشتری ندارند، مگر اینکه اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ دهد.
وی درمورد وضعیت بازار سرمایه تا پایان سال نیز توضیح داد: به نظر من خرید و نگهداری سهام در این قیمت‌ها در بلند مدت بازدهی مناسبی دارد اما باید توجه کرد که در کوتاه مدت، دلایل مذکور به عنوان عوامل رکودی بازار همچنان پابرجا است. ممکن است تا پایان سال نوساناتی در بازار سهام داشته باشیم اما انتظار رشد قابل توجهی وجود ندارد. امیدوارم شرایط بودجه‌ای دولت با گشایش‌هایی که در حوزه سیاسی رخ می‌دهد بهتر شود. چراکه اگر گشایش‌های خوبی داشته باشیم، احتمالا فشار دولت روی صنایع کمتر می‌شود و امیدوارم این اتفاق زودتر رخ دهد.
