رئیس کل بانک مرکزی بدون اعلام اسم از انحلال یک موسسه مالی اعتباری دیگر خبر داده است. پیش از این رسانهها از موسسه کاسپین به عنوان نهادی نام بردند که در حال انحلال است.
به گزارش اعتبار، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در همایش اقتصاد ایران با تاکید بر انحلال سه موسسه مالی تا پایان سال اظهار کرده که براساس برنامه رفع ناترازی شبکه بانکی سه موسسه اعتباری در سال جاری منحل میشود که دو موسسه نور و موسسه توسعه عملیات انحلالشان پایان یافته است.
البته موسسه نور در بانک ملی ایران ادغام شده است و اموال و دارایی های آن در اختیار این بانک قرار گرفته است.
نام سومین موسسه منحل شده اعلام نشده است. ولی موسسه کاسپین از سالها پیش در مسیر انحلال قرار داشت و مدتی نیز در حال فروش اموال و داراییها خویش در قالب مزایده است.
بحران بزرگی که موسسه کاسپین ایجاد کرد!
موسسه کاسپین سال ۹۴ با ادغام مؤسسههای مالی اعتباری فرشتگان و فردوسی پدید آمد و یکی از شاخص ترین اعتراضات سپرده گذاران تاریخ بانکی ایران را به نام خود ثبت کرد. موضوعی که به یکی از معضلات بزرگ دولت یازدهم و دوازدهم تبدیل شد.
طرح ادغام با دو موسسه ورشکسته بحران بزرگ حقوقی در سطح کشور ایجاد کرد. مدیریت بانک مرکزی وقت به بهانهٔ عدم تکمیل فرایند ادغام مؤسسهٔ فرشتگان در کاسپین، سپرده گذاران را تحت فشار قرار داد. مردمی که در موسسه کاسپین هم حساب باز کرده بودند گرفتار شدند. البته بانک مرکزی اصل پول سپرده گذاران را اجرایی کرد، ولی عدم پرداخت بهره پول سپرده گذاران را شاکی کرد.
برخی یکی از پیش زمینههای اعتراضات دی ماه سال ۹۶ را همین مساله میدانند. به نقل از یک رسانه، روز اول مرداد ۱۳۹۶ سپرده گذاران کاسپین در اعتراض به خلف وعده مسئولان بانک مرکزی در پس دادن بخشی از سرمایه شان در سراسر ایران تجمع اعتراضی و راهپیمایی برگزار کردند. به گفته رسانهها سپرده گذاران تهرانی با جمعیتی نزدیک به چهار هزار نفر مقابل بانک مرکزی در میرداماد تجمع و تحصن کرده و شعارهایی علیه رئیس بانک مرکزی سر دادند. در شهرهای مختلف نیز سپرده گذاران دست به تجمع اعتراضی و راهپیمایی زدند. آنها پیش از این به شعبات منتخب کاسپین برای باز پسگیری بخشی از سرمایه خود بر اساس آنچه بانک مرکزی تعیین کرده بود مراجعه کرده بودند ولی موفق به بازپسگیری آن نشدند چرا که به عنوان نمونه شعبات کاسپین در شهرهای نیشابور، چالوس، اردبیل، بندر انزلی و تربت حیدریه حتی یک میلیون تومان پول برای پرداخت به سپرده گذاران خود نداشتند.
قوه قضائیه: مردم وقتی شرکتها سود زیادی را پیشنهاد میكنند، شک کنند
در همان سال ۹۶ محسنی اژهای سخنگوی وقت قوه قضائیه آخرین آمار و اطلاعات را از وضعیت موسسات ورشکسته کاسپین و فرشتگان ارائه کرد.
غلامحسین اژهای ذرباره موسسه کاسپین گفته بود: مدتها صحبت شد چند شرکت تعاونی ادغام شدهاند و شده کاسپین. این صحبت صحیح نبود. تعدادی موسسه تعاونی اعتباري مشکل داشتند و منحل شدند. بانک مرکزی به افرادی که تعاونیها را داشتند، گفت شما بیایید با موسسه کاسپین همکاری کنید و به سپردهگذاران سرویس دهید. یک کار اشتباهی بانک مرکزی کرده و قبل از اینکه ۸ تعاونی اعتبار منحل شده، مفاصاحساب شوند و موجودی و طلب و بدهیشان مشخص شود و بعد کاسپین اعلام موجودیت کند، به کاسپین مجوز میدهند. اقدام خوب بعدی بانک مرکزی این بود که زانوی خود را زیر این بار خم کرد و خط اعتباری تشکیل داد و ۱۵ هزار میلیارد ریال تا امروز از این خط اعتباری برای پرداخت به سپرده گذاران اختصاص داده شده و جدول بندی شده تا ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت شود. سود هم تا زمانی که توقیف نشده بودند، محاسبه می شود. تا امروز به ۸۰ شعبه کاسپین اجازه فعالیت داده شده که این تعداد افزایش خواهد یافت.
او در ادامه گفت: سه شرکت تعاونی اعتبار منحل شده، مشکل اساسی داشتند ازجمله موسسه فرشتگان. مدیران این موسسه بازداشت شدهاند. آنها کسری سنگین دارند. از دولت گلایه داشتیم چرا نظارت نشده است؟ چرا باید بنشینیم فرشتگان به وجود بیاید؟ کله آدم از لیستی که توسط مدیرعامل فرشتگان به نام خانم و فرزندش زده بود، سوت می کشید! پول بادآورده به این ترتیب خرج میشد و مردم و دستگاه قضایی گرفتار میشوند.
سخنگوی قوه قضاییه همچنین گفت: دادستان میگفت ۹۶۰ میلیارد تومان از پولهای خود این موسسات به مردم پرداخت شده است. از مردم خواهش می کنم وقتی شرکتها سود زیادی را پیشنهاد میكنند، شک کنند کدام فعالیت اقتصادی این مقدار سود دارد که به مردم میدهند؟ کسانی هستند خانهشان را فروختهاند و پولشان را در این موسسات گذاشتهاند. باید اینها شک میکردند كه این موسسات با این سودهای فراوان، مشکل دارند.
انحلال بعد از ورشکستگی
موسسه اعتباری کاسپین سال ۱۳۹۸، در سراسر کشور ۱۲۰ شعبه داشت، اما تا آخر سال ۱۴۰۲، فقط دو شعبه از آنها باقی ماند. در سایت موسسه اعتباری کاسپین به تاریخ ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۰ جاری خطاب به کارکنان اطلاعیهای در خصوص تعیین تکلیف نیروی انسانی موسسه اعلام شده بود. حالا هم که یک سال است تنها در حال مزایده اموال خود است. با این وضعیت باید به زودی شاهد انحلال موسسه کاسپین باشیم و شاید از آنجا که خود موسسه هم به هنوعی ادغامی است دیگر اموال و داراییهای آن به هیچ بانکی منتقل نخواهد شد.