اعتبار، لیلا پورابراهیمی- در حالی که بحران انرژی و جهش قیمت برق و گاز این روزها سوژه داغ بسیاری از رسانههای جهان قرار گرفته، این بحران به نوعی دیگر دامنگیر ایران شده است.
گزارش اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی حاکی است به علت قطع برق در سال ۱۴۰۰ هفت میلیارد دلار خسارت به صنایع ایران وارد شد، اما این تنها گوشهای از زیان سنگین ناترازی انرژی در بازار ایران است که ابعاد آن رفته به رفته در حال گستردهتر شدن است به طوری که یک عضو هیاتمدیره سندیکای صنعت برق ایران، خسارت ناشیاز قطع برق به صنایع را در سال ۱۴۰۱ حدود شش میلیارد دلار اعلام کرد.
کاملا واضح و مشخص است که صنعت برق در مجموع با سه ناترازی مواجه است؛ ناترازی در تامین سوخت نیروگاهها که در ششماهه دوم سال و در فصل سرما نمود پیدا میکند، ناترازی در تولید و مصرف در گرما و ششماهه اول سال و ناترازی مالی و اقتصادی که در طول سال وجود دارد و میزان درآمدها با هزینهها تطابق ندارد.
آمار واردات برق ایران از آمار صادرات پیشی گرفت
تحلیلها نشان میدهد عقبماندگی تاریخی ایران در حوزه بهرهبرداری از منابع گازی و تحریم موجب شده است که ایران نهتنها نتواند در بازار انرژی جهان حرفی برای گفتن داشته باشد که خود حالا یکی از واردکنندگان برق و گاز است به طوری که آمار واردات برق آن از آمار صادراتش پیشی گرفت.
سال ۱۴۰۲ بر مبنای مهار تورم و رشد تولید نامگذاری شد، اما برخلاف تمام این برنامهریزیها از ابتدای سال ۱۴۰۲ تاکنون بخش تولید آماج بسیاری از اتفاقات عجیب و تلخ و نوسانات شدید شده که هر یک از این اتفاقات توان بخش تولید و صنعت کشور را برای ادامه کار و فعالیت سلب کرد.
روز گذشته یعنی سهشنبه ۱۰ مرداد علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در توئیتی از تعطیلی چهارشنبه و پنج شنبه در سراسر کشور خبر داد، بهادری جهرمی در این توئیت نوشت :با توجه به گرمای بیسابقه هوا در روزهای جاری، بهمنظور حفظ سلامت شهروندان، هیئت دولت با پیشنهاد وزارت بهداشت مبنی بر تعطیلی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در سراسر کشور موافقت کرد.
تصمیمی که واکنشهای مختلفی را در سطح کشور داشته و بخش تولید و صنعت ایران را برای جلوگیری از خسارت و ضرر و زیان بیشتر به خط تولید نگران و چه بسا ناامیدتر کرد.
در همین راستا گفتوگویی را با «ساسان شیری» مشاور مالیاتی انجمن سرمایهگذاران و کارآفرینان منطقه آزاد انزلی انجام دادیم تا نگرانی و دغدغه بخش تولید و صنعت از قطعی برق و تعطیلی چند روزه کشور و خسارات ناشی از آن به خطوط تولیدی بیشتر نمود پیدا کند.
هیچ راهکاری برای جلوگیری از خاموشی برق صنایع ارائه نمیشود
مشاور مالیاتی انجمن سرمایهگذاران و کارآفرینان منطقه آزاد انزلی در مورد قطعی برق و مشکلات ناشی از آن برای تولیدکنندگان گفت: چالشهایی که این روزها گریبانگیر بخش تولید و صنایع کشور شده است، آسیبهای جبران ناپذیری متوجه صنایع کشور وارد میکند.
شیری ادامه داد: گویی این جبران کمبودهای انرژی از طریق خاموشیهای مکرر برق صنایع، عادتی شده برای تمامی دولتهای گذشته و فعلی دریغ از اینکه یک راهکار دائمی برای حل این مشکل ارایه بدهند.
ایجاد شوک به تجهیزات و زیرساختهای برقی و توقف در تولید
وی تصریح کرد: آنچه که قابل توجه است این است که برخلاف شعارهای حمایت از تولید توسط دولت سیزدهم، امسال قطعیهای برق بیشتر از سالهای گذشته به وقوع پیوسته به طوری که صدای اکثر تولیدکنندگان، کارآفرینان و صاحبان مشاغل و صنایع را درآورده است زیرا قطعی برق علاوه بر تحمل گرمای طاقت فرسا، مشکلات جدیتری همچون ایجاد شوک به تجهیزات و زیرساختهای برقی، ایجاد توقف در تولید، کاهش بهرهوری در تولید، سردرگمی کارکنان و پرسنل، تداخل در چرخه تولید و عرضه و تداخل در ورود نقدینگی به صنایع و شرکتها را به همراه دارد.
وی اضافه کرد: علاوه بر هزینههای یاد شده هزینههای دستمزد کارگری، بیمه و مالیات و اجاره از موارد دیگری است که هر واحد صنعتی همزمان با قطعیهای مکرر برق متحمل آن میشود در حالیکه در زمان قطعی برق این هزینهها پابرجاست و تولیدی هم انجام نمیشود.
مشاور مالیاتی انجمن سرمایهگذاران و کارآفرینان منطقه آزاد انزلی بیان کرد: تمام اینها در شرایطی است که مشخص نیست دولت چه برنامهای جهت جبران این هزینههای گزاف برای تولیدکنندگان و صنایع دارد و چه برنامه و راهکاری جهت حل این معضل و مشکل دایمی برق ارایه خواهد داد.
چرا اقتصاد ایران به جای رشد و شکوفایی درجا میزند؟
شیری افزود: برق صنایع دایما قطع میشود اما سوال اینجاست که آیا بانکها سود و تسهیلات بانکی را کاهش میدهند؟ آیا سازمان تامین اجتماعی درصد سهم کارفرما را کاهش میدهد؟ آیا شرکت توانیر تسویه بدهیها را تقسیط میکند و فرصتی برای پرداخت میدهد؟ ایا سازمان مالیاتی هزینههای ناشی از قطعی برق و هزینههای متحمل شده بر ماشین آلات و تجهیزات خط تولید را متقبل میشود؟ آیا شرکت توانیر خسارات وارده به ماشین آلات و تجهیزات تولید را جبران میکند؟
جواب این سؤالات را در صورتهای مالی تمام شرکتها میتوان مشاهده کرد که جواب متاسفانه خیر میباشد و دقیقا به همین علت است که برخلاف کشورهای همسایه و کشورهای رقیب، اقتصاد کشورمان به جای رشد و شکوفایی درجا میزند.
برای حفظ کرامت شهروندان، هیات دولت را دو سال تعطیل کنید
علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت همچنین در مصاحبهای دیگری خطاب به کارفرمایان سراسر کشور گفت: چهارشنبه و پنجشنبه ۱۱ و ۱۲ مرداد به غیر از بخشهای دولتی و بانکها، بخش خصوصی هم تعطیل است، سخنی که باز هم واکنشهای مختلفی را از سوی بسیاری از چهرهها به همراه داشته است.
مشاور مالیاتی انجمن سرمایهگذاران و کارآفرینان منطقه آزاد انزلی در مورد الزام شرکتها و صنایع بخش خصوصی برای اعلام تعطیلی در این دو روز گفت: این صحبتهای سخنگوی دولت بسیار جای تأمل دارد در حالی که در اکثر کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه شاهد آن هستیم که حتی به دلیل یک دقیقه قطعی برق از وزیر نیرو گرفته تا شخص نخست وزیر و رییس جمهور مکررا از بخش تولید و صنایع عذرخواهی کرده و پوزش میطلبند و سعی در جبران هزینههای ناشی از قطعی برق دارند.
فرهنگ عذرخواهی در ایران نهادینه نشده است
شیری اضافه کرد: متاسفانه در ایران علاوه بر اینکه هنوز فرهنگ پوزش و عذرخواهی در قبال کوتاهی و بی برنامهگی نهادینه نشده، خسارات وارده به بخش خصوصی نیز هرگز جبران نمیشود و در خصوص فعالیت یا عدم فعالیت بخش خصوصی نیز اظهارنظر میگردد، این در حالی است که بخش خصوصی همانند بخشها و سازمانهای دولتی از بودجه عمومی ارتزاق نمیکند و مقررات دولتی شامل حالش نمیشود.
تلاش ایران برای حل مشکل تامین برق کشورهای همسایه
لازم به ذکر است، با وجود محرز بودن وجود مشکلات و چالشهای اساسی در صنعت برق ایران و عدم به روزرسانی تجهیزات و عدم سرمایهگذاری که منجر به قطع گسترده برق مشترکان خانگی و صنعتی شده، علیاکبر محرابیان وزیر نیرو از انجام مذاکر با طرف سوری برای بازسازی حدود پنج هزار مگاوات نیروگاه در سوریه توسط شرکتها و متخصصان ایرانی خبر داد.
به گفته وزیر نیرو مذاکراتی برای تعمیرات برخی از نیروگاههای کشور سوریه انجام گرفته و امید است با تحقق این امر، امکان تامین برق برای مردم کشور همسایه سوریه فراهم شود.