به گزارش اعتبار، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که گذشته از این تصمیم‌گیری‌ها و مصوبه‌ها، واردات خودروی کارکرده چالش‌هایی دارد که اگر جدی گرفته نشود، بیشتر از آنکه بر بازار تاثیر مثبت داشته باشد، مخرب خواهد بود.
بابک صدرایی، کارشناس بازار خودرو در گفت‌وگویی با «اعتبار» درباره واردات خودروی کارکرده می‌گویدد: «ما باید در مورد واردات خودرو، یک نگاه واقعی به فضای کشور داشته باشیم. بحث واردات خودروی صفر کیلومتر، به نتیجه‌ای نرسیده و می‌توان گفت به نتیجه هم نخواهد رسید. چون بزرگ‌ترین معضل آن، جدا از اینکه مشکلات ارزی داریم، بحث تحریم‌هاست، چراکه در این شرایط قطعا نمی‌توانیم خودرو به تعداد انبوه وارد کنیم. چون شرکت‌های غیرچینی و حتی برخی از شرکت‌های خودروسازی چینی که برنامه‌های دقیقی برای ورود به بازار جهانی دارند، خیلی سخت می‌پذیرند به کشور ما صادرات خودرو داشته باشند یا اگر هم انجام دهند، تعداد آن بسیار اندک است. بنابراین اگر تمرکز خود را بر واردات خودروهای کارکرده ببریم، حساسیت کمتری ایجاد میشود.
او با اشاره به اینکه تجربه واردات خودروی کارکرده را قبلا و حتی پیش از انقلاب هم داشتیم، توضیح می‌دهد: «پیش از این هم شاهد ورود بسیاری از خودروهای کارکرده از آلمان تا ماشین‌های کویتی و عراقی بودیم اما مناسبات در آن زمان نسبت به امروز سالم‌تر بود و راهکارهای دور زدن قانون در این واردات یا نبود یا بسیار کمتر بود. امروز اما به‌خاطر باندهای قاچاق و مافیایی که وجود دارد، تقلب هم گسترده‌تر شده است. مثلا در مواردی که خودروهای سانتافه وارد می‌شد، به‌عنوان ۶ایربگ فروخته می‌شد اما در واقعیت ۲ ایربگ داشت با ۴ قاب خالی. یا مثلا در نظر بگیرید که ممکن است قطعات چند خودروی کارکرده را در یک اتاق سوار کنند و بعد از واردات و اینکه به دست خریدار داخلی رسید، مشتری متوجه بشوند شماره بدنه با موتور ماشین هماهنگ نیست؛ چه نهاد و سازمانی می‌خواهد پیگیری کند که این خودروی کارکرده که قرار است وارد کشور شود، سالم است؟ بنابراین بابد بگوییم واردات خودروی کارکرده می‌تواند یک شمشیر دولبه باشد؛ اگر برای آن قوانین شفافی وضع شود و سازمان‌هایی باشند که گواهی‌های لازم را برای تایید فنی خودرو صادر کنند، و اگر گواهی جعلی صادر کنند شامل جریمه‌های سنگین بشوند و در نهایت طبق قوانین مشخصی واردات خودرو انجام شود، می‌تواند مفید و بر بازار تاثیرگذار باشد. اما اگر بدون هیچ بررسی و نظارت، و برای اینکه بخواهیم نشان دهیم بازار را کنترل کردیم فقط راه ورود خودروهای کارکرده را باز کنیم، و هر فردی هر خودرویی را وارد کند، قطعا با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم شد.»
او درمورد چالشهای واردات خودروهای کارکرده در این زمان، مطرح می‌کند: «ما باید دقت کنیم که بحث تامین قطعات این خودروهای خارجی به چه شکل خواهد بود؟ یعنی باید مبلغ کلان ارز برای ورود این قطعات از کشور خارج کنیم. مورد دوم این است که آموزش تعمیرات این خودروها چگونه خواهد بود؟ آخرین سالی که در ایران خودرو وارد کردیم سال ۲۰۱۸بود. فرض کنید درمورد خودروهایی که پس از این سال تولید شد و قرار است به‌عنوان کارکرده وارد ایران بشود، چه کسی آموزش تعمیرات آن‌ها را در ایران دیده است؟ در واقع این وظایف نمایندگی‌هاست که مدت‌هاست ما نمایندگی فعال در ایران نداریم و در خارج از ایران هم ارتباط مؤثری نداریم. بنابراین باید بگوییم که واردات خودروی کارکرده بسیار سخت‌تر از خودروی صفر کیلومتر است که اگر درست مدیریت شود، می‌تواند تاثیر مفیدی بر بازار داشته باشد، در غیر این صورت یک معضل جدیدی به معضلات بازار اضافه خواهد کرد. از طرفی باید دو پارامتر مهم در مورد واردات خودرو چه نو و چه کارکرده وجود دارد؛ یک) تعداد قابل‌توجه باشد که تاثیرگذارباشد و دو) پیوسته باشد. این موارد رعایت نشود، دوباره باعث افزایش قیمت خودرو میشود. و مورد دیگر این است که اگر قرار است تعرفه‌های بالایی برای آن گذاشته شود که دولت از آن کسب درآمد کند، عملا کار خاصی نکردیم، صرفا برای یک قشر خاص خودروی بهتری وارد کردیم و برای قشر متوسط فضای رقابتی و رشد بازار ایجاد نکردیم. اما اگر قرار است تعرفه معقولانه باشد، می‌تواند تحرک مثبتی ایجاد کند که من با تجربه‌ای که مشاهده کردم بعید است که تعرفه‌گذاری بخواهد حداقل خودروسازهای دولتی را نشانه بگیرد و تهدیدی برای بازار آن‌ها ایجاد کند.»
این کارشناس خودرو با اشاره به اینکه هنوز وضعیت واردات این خودروهای کارکرده به‌طور رسمی مشخص نشده است، می‌گوید: «قطعا برخی افراد که اطلاعات، ارتباطات و رانت بیشتری دارند، مسیرهای واردات را پیدا کردند، شاید خریداری هم کردند و منتطرند زمان ورود به بازار مشخص شود و حتی شنیدم که برخی از این خودروها خریداری شده و در کشور مبدأ است. اما به طور رسمی وزارتخانه اعلام کرده که تا چند روز آینده، آیین‌نامه واردات خودرو کارکرده را تصویب می‌کنیم که البته بعد از تصویب آیین‌نامه هم موارد مبهمی مثل اسقاط خودروهای فرسوده، قوانین سازمان استاندار و هماهنگی‌ها با آن و… وجود دارد».
در کنار تمام بحث‌های قانونی واردات خودروهای کارکرده، نگرانی‌هایی هم از سلامت آن‌ها به‌لحاظ ملاحظات محیط زیستی وجود دارد، این کارشناس خودرو در این باره می‌گوید: «درمورد بحث‌های آلاینده‌ها و مشکلات محیط زیستی باید بگویم که من به‌عنوان یک کارشناس خودرو، قطعا می‌گویم یک خودروی پنج‌سال کارکرده ژاپنی، از خودرو صفر کیلومتر تولید داخل ما، آلایندگی خیلی کمتریدارد.»
