به گفته صندوق بین‌المللی پول، بدهکارترین کشورهای فقیر جهان همگی وام‌های کلان از چین گرفته‌اند.
به گزارش اعتبار و به نقل از تجارت نیوز، منتقدان از این موضوع به عنوان «دیپلماسی تله بدهی» یاد می‌کنند که در آن چین به امید به دست آوردن اهرم سیاسی عمداً به کشورهایی که می‌داند قادر به پرداخت نیستند وام می‌دهد.
در این نمودار از داده‌های کمیسیون بازبینی اقتصادی و امنیتی ایالات متحده و چین برای فهرست کردن کشورها با بدهی سنگین بر اساس کل وام‌های دریافتی از چین استفاده شده است.
تله بدهی چین
در سه دهه گذشته، جمهوری خلق چین شاهد یک رشد نجومی از یک جایگاه اقتصادی منزوی به یک قدرت برتر جهانی بوده است. همراه با این رشد اقتصادی، ظهور چین به عنوان یک رهبر در امور مالی توسعه بین‌المللی رقم خورد.
این در زمان حیاتی برای کشورهای در حال توسعه که با شکاف فزاینده تامین مالی زیرساخت‌ها مواجه هستند اتفاق می‌افتد.
اولین گام از تاکتیک فرضی تله بدهی چین، اعطای وام سنگین به یک پروژه در کشور در حال توسعه است که بازدهی اقتصادی کمی دارد و سپس از مشکلات مالی موجود به نفع پکن استفاده می‌شود.
آفریقا اغلب کانون اتهامات تله بدهی علیه چین است، زیرا بسیاری از کشورهای آفریقایی که وام‌های چینی دریافت می‌کنند، بدهی عمومی سر به فلک کشیده دارند.
در کنفرانس مشترک بین صندوق بین‌المللی پول و بانک خلق چین در سال ۲۰۱۸، کریستین لاگارد، رئیس سابق صندوق بین‌المللی پول و رئیس کنونی بانک مرکزی اروپا هشدار داد که در هر گونه هزینه در مقیاس بزرگ، همیشه خطر پروژه‌های بالقوه شکست‌خورده و سوء‌استفاده وجود دارد.
پکن به کشورهای آفریقایی ۱۴۶ میلیارد دلار وام داد (ابتکار تحقیقات چین آفریقا، ۲۰۲۰). از بین بیش از ۱۰۰۰ وام ثبت شده در پایگاه داده CARI، در هیچ یک نمونه‌ای از چین نبوده که عمداً باعث ایجاد بدهی در کشور دریافت‌کننده شده باشد.
به طور متوسط، بدهی چین ۱۵ درصد از کل بدهی خارجی این کشورها را تشکیل می‌دهد و تنها سه دولت بیش از یک‌چهارم این بدهی را به چین بدهکار هستند.
ابتکار کمربند و جاده عظیم چین
بسیاری از وام‌های چین بخشی از سرمایه‌گذاری گسترده این کشور در زیرساخت‌های جهانی است؛ ابتکار کمربند و جاده (BRI).
BRI که در سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی شد و از آن به عنوان جاده ابریشم جدید نیز یاد می‌شود، یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های زیرساختی است که تاکنون تصور شده است. هدف آن ایجاد شبکه گسترده‌ای از راه آهن، خطوط لوله انرژی، بزرگراه‌ها و گذرگاه‌های مرزی ساده است.
در این فرآیند، طلبکاران دولتی چین به سرعت اعطای وام‌های ارز خارجی را به کشورهای غنی از منابع، به‌ویژه در آفریقا، افزایش دادند.
در میان کشورهایی که به شدت بدهکار هستند، ۱۴ کشور از ۱۵ کشور آفریقایی هستند که بسیاری از فقیرترین کشورهای جهان مانند سودان، نیجر، موزامبیک، چاد و جمهوری دموکراتیک کنگو را شامل می‌شوند. تنها کشور غیرآفریقایی در این فهرست، بولیوی نیز یکی از فقیرترین کشورهای آمریکای جنوبی است.
طبق گزارش کمیسیون بازبینی اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین، ۶۰ درصد از کشورهای بدهکار چین در سال ۲۰۲۲ در مضیقه مالی قرار داشتند که این رقم در سال ۲۰۱۰، پنج درصد بود.
چین علاوه بر دستیابی به زیرساخت‌ها، متحدان سیاسی نیز به دست می‌آورد. بسیاری از کشورهای موجود در این فهرست، مانند جمهوری کنگو، علناً از مواضع چین در هنگ کنگ و دریای چین جنوبی حمایت کرده‌اند.
