احیای نظام استاد-شاگردی در برنامه هفتم توسعه با انتقادات زیادی همراه شد. در حالی‌که انتشار متن نهایی برنامه هفتم توسعه که همین حالا اختلافات بر سر آن بالا گرفته و نمایندگان مجلس خواستار بازگرداندن آن هستند، حاکی از آن بود که ماده ۱۵ (استاد-شاگردی) از آن حذف شده، بند الحاقی ۲ برنامه هفتم توسعه دوباره آن را بر سر زبان‌ها انداخته است.
به گزارش اعتبار و به نقل از تجارت نیوز، هرچند اظهار نظر «صولت مرتضوی» وزیر کار در دومین جشنواره ملی مهارت که نظام استاد-شاگردی را به معنای بهره‌کشی از کارگران نمی‌دانست نشان از این داشت که دولتمردان با احیای این نظام مخالفتی ندارند، با اینحال نمایندگان کارگری تعریفی دیگر از آن ارائه می‌کنند و نگران رواج آن در بازار کار ایران هستند.
بند الحاقی ۲ برنامه هفته توسعه می‌گوید که به‌منظور ترویج نظام استاد-شاگردی و ارتقای مهارت‌آموزی، بنگاه‌ها و اصناف دارای حداکثر چهار نفر شاغل بیمه‌شده در پایان شهریور ۱۴۰۲، می‌توانند تا حداکثر چهار نفر را با پرداخت دستمزد توافقی و بدون الزام به پرداخت حق بیمه بیکاری و بازنشستگی و صرفاً با پرداخت حق بیمه درمان و ازکارافتادگی به‌کارگیری کنند.
به‌کارگیری اشخاص موضوع این بند برای هر فرد حداکثر دو سال و مشروط به حفظ تعداد شاغلان بیمه‌شده در تاریخ صدر این بند توسط بنگاه یا صنف در مدت استفاده از مزایای این بند است.
وزیر کار درباره نظام استاد-شاگردی چه می‌گوید؟
مرتضوی در جشنواره ملی مهارت درباره نظام استاد-شاگردی گفته است: «نظام استاد-شاگردی یعنی آموزش در جوار کارگاه، کارخانه، منزل و مسجد و وقتی که اعلام کردیم نظام استاد شاگردی راه‌اندازی شود، از آن به بهره‌کشی برداشت کردند، در حالی که ما معتقدیم این نوع مهارت‌آموزی از طریق استاد شاگردی بهره‌کشی نیست و به عنوان آموزشی جوار کارگاهی موجب افزایش مهارت و بهره‌وری و موفقیت افراد در بازار کار پس از آموزش می‌شود.»
آنگونه که مرتضوی اذعان داشته نظام استاد-شاگردی به معنای بهره‌کشی نیست اما این صحبت او با واکنش‌های متعددی همراه شده است.
استاد-شاگردی؛ جذب کارگر با کمترین حقوق
سمیه گلپور- رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری کشور در نطقی انتقادی نظام استاد-شاگردی را طرحی برای اخراج کارگران و جذب کارگر با کمترین حقوق دانسته است.
وی به تسنیم گفته است که نیروی کار فعلی دارای پوشش دستمزد و بیمه هستند و با این طرح کارفرما می‌تواند نیروی کار را اخراج و نیروی جدید تحت عنوان کارآموز را جذب کند.
استاد-شاگردی؛ از بین رفتن امنیت شغلی نیمبند
نماینده دیگری از جامعه کارگری نیز بر این باور است که نظام استاد-شاگردی امنیت شغلی نیمبند کارگران را از بین می‌برد.
محمدرضا تاجیک- نماینده کارگران در شورای عالی کار درباره اجرای طرح استاد-شاگردی گفت: تشکل‌های کارگری به خاطر سوءاستفاده برخی کارفرمایان با اخراج راحت کارگران مخالف اجرای این طرح هستند.
چندی پیش و با بالا گرفتن انتقادات به احیای نظام استاد-شاگردی، حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس حوزه کار به تجارت‌نیوز گفته بود که در واقع با رواج این کار دستمزد جای جیره را می‌گیرد و باید شاهد افزایش بیکاری و مهاجرت نیروی کار بود.
