نگاهی به ۱۰ رویداد مهم اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳

با آغاز سال میلادی ۲۰۲۴  خبرگزاری‌های رسمی دنیا اتفاقات اقتصادی سال گذشته را مورد ارزیابی قرار دادند.

به گزارش اعتبار، سامان بدر| کاهش سرعت بهبود اقتصاد جهانی، محدودیت‌های صادرات برنج و توافق تاریخی COP28 برای حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی از جمله مهم‌ترین رویدادهای اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۳ هستند که در زیر مشاهده می‌ کنید.

 

۱٫ بهبودی اقتصاد جهانی کاهش یافت

موسسات مالی پیشرو جهان تخمین زدند که رشد اقتصادی جهانی امسال کمتر از افزایش ۳٫۳ تا ۳٫۵ درصدی در سال ۲۰۲۲ خواهد بود. این به دلیل  “زلزله مالی” ناشی از بحران بانکی ایالات متحده و سوئیس، بحران انرژی و درگیری ها در اوکراین و خاورمیانه بود که  بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورها مجبور شدند افزایش نرخ بهره را برای مهار تورم یا توقف افزایش نرخ‌ها برای کمک در نظر بگیرند.

 

۲٫ “زلزله” در بازار مالی جهانی

تنها در سه روز، از ۱۰ تا ۱۲ مارس، بانک سیلیکون ولی و بانک سیگنچر، دو بانک بزرگ ایالات متحده، به دلیل از دست دادن نقدینگی و در زمانی زمانی که سپرده گذاران مقادیر زیادی پول برداشت کردند، مجبور به تعطیلی شدند.

در اول ماه مه، بانک «فرست ریپابلیک» سومین بانک در ایالات متحده بود که  ورشکست شد تا سومین بانک ورشکسته آمریکا لقب بگیرد. در اروپا، «کردیت سوئیس»، دومین بانک بزرگ  سوئیس نیز با خطر سقوط روبرو شد. بسته های کمک مالی به موقع دولت ها و بانک های مرکزی کشورها از یک بحران گسترده بانکی نزدیک به رکود اقتصادی، جلوگیری کرد.

 

 

۳٫ محدودیت های صادرات برنج، تغییرات آب و هوایی امنیت غذایی را تهدید می کند

در ۲۰ جولای هند، بزرگترین صادرکننده برنج جهان، به طور ناگهانی صادرات برنج سفید غیر باسماتی را ممنوع کرد. کاهش غیرمنتظره عرضه برنج از هند، تأثیرات تغییرات آب و هوایی و درگیری‌های ژئوپلیتیکی، قیمت برنج تایلندی به بالاترین حد ۱۵ سال اخیر رساند و موجب تشویق ذخیره‌سازی در بسیاری از کشورها شد.

این عوامل بر کشورهای خریدار به ویژه کشورهای فقیر در آسیا و جنوب صحرا تأثیر منفی گذاشت. اجلاس جهانی امنیت غذایی بریتانیا راه حل هایی را برای یک سیستم غذایی پایدار و سازگار با آب و هوا تشریح کرد.

 

۴٫  توافقی تاریخی برای حذف تدریجی سوخت های فسیلی

بیست و هشتمین کنفرانس اعضای کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی (COP28) در دبی امارات برگزار شد. این کنفرانس  در بیانیه ای مشترک برای اولین بار  با اشاره به ” گذار از سوخت های فسیلی” پیشرفت بزرگی را ایجاد کرد. در این بیانیه که ۱۳ دسامبر منتشر شد پس از تقریباً سه دهه برگزاری کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد، کشورها به اجماع بر سر دور شدن تدریجی از سوخت‌های فسیلی دست یافتند تا به هدف انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰ برسند.

 

۵٫ پدیده شدن برنامه های کاربردی هوش مصنوعی

هوش مصنوعی مولد (AI) به یکی از برنامه‌های پررونق فناوری در سال ۲۰۲۳ تبدیل شده است، برنامه  ChatGPT در اواخر ژانویه، تنها دو ماه پس از آغاز به کار خود توانست صد میلیون کاربر به دست آورد . هوش مصنوعی مولد یک سال توسعه عظیم توابع را تجربه کرده است. این فناوری نوآورانه، شیوه‌های عملکرد بخش‌های اقتصادی را متحول  خواهد کرد و پیبش‌بینی می‌شود  بازار کار را به شدت تغییر و آینده کار را شکل می‌دهد.

 

۶٫ قیمت جهانی طلا به بالاترین حد خود  رسید

قیمت جهانی طلا در جلسه معاملاتی ۴ دسامبر به رکورد ۲۱۵۲٫۳ دلار در هر اونس رسید و هیچ نشانه ای مبنی بر توقف روند صعودی آن وجود ندارد.

این افزایش مداوم به  دلیل تشدید درگیری‌های ژئوپلیتیک و تورم بالا نسبت داده می‌شود که طلا را به یک دارایی امن تبدیل کرده است. بانک‌های مرکزی در سال ۲۰۲۳  مقدار بی‌سابقه‌ای طلا خریداری کرده‌اند. ورود سرمایه به طلا، بازارهای سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده و  باعث کاهش سطح بازارهای سهام و طولانی شدن کاهش ارزش دلار آمریکا شده است.

 

۷٫ اتحادیه اروپا تعرفه کربن بر واردات اعمال می کند

در اول اکتبر، اتحادیه اروپا (EU) مرحله آزمایشی مکانیسم تنظیم مرز کربن (CBAM) را آغاز کرد.  اولین گام  آن اعمال تعرفه بر واردات از کشورهای ناتوان در  رعایت استانداردهای زیست محیطی از سال ۲۰۲۴ است.

مکانیسم تنظیم مرز کربن  CBAM ابزاری موثر برای تشویق مشاغل غیر اروپایی برای کاهش انتشار کربن در نظر گرفته می شود. اگر این مشاغل در طول فرآیند تولید برای رعایت مقررات زیست محیطی اتحادیه اروپا، انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش ندهند، مزیت رقابتی خود را از دست خواهند داد.

 

۸٫ بانک‌های مرکزی ترمز افزایش نرخ بهره را گرفتند

در ۱۴ ژوئن، فدرال رزرو ایالات متحده (فدرال رزرو) پس از ۱۰ افزایش متوالی از مارس ۲۰۲۲، افزایش نرخ بهره را متوقف کرد.

همچنین در ۲۶ اکتبر، بانک مرکزی اروپا (ECB) نیز به زنجیره افزایش ۱۰ نرخ بهره خود پایان داد. سیگنال‌های مثبت بیشتر از بازار کار و تورم، اولین زمینه‌ای بود که فدرال‌رزرو، بانک مرکزی اروپا و سایر بانک‌های مرکزی پیشرو برای توقف افزایش نرخ‌ها ایجاد شد.

این اقدام از کشورها حمایت کرده است تا از کاهش شدید ارزش پول خود در مقایسه با دلار آمریکا جلوگیری  و بدهی‌های ارز خارجی خود را کنترل کنند.

 

۹٫ اتحادیه اروپا و ایالات متحده قوانین بی سابقه ای را برای محافظت از فضای مجازی برای کاربران صادر می کنند

در ۲۵ آگوست، اتحادیه اروپا دو قانون «خدمات دیجیتال» و «بازارهای دیجیتال»  برای کنترل فناوری سایبری صادر کرد.

در ۳۰ اکتبر، رئیس جمهور آمریکا اولین فرمان اجرایی هوش مصنوعی را برای جلوگیری از خطرات آن برای امنیت ملی و اقتصاد امضا کرد. این اولین بار در تاریخ بود که اتحادیه اروپا و ایالات متحده از قوانینی برای تشدید کنترل بر محتوای آنلاین و فعالیت های شرکت های فناوری استفاده کردند. این اسناد قانونی شرکت ها را مجبور می کند تا روش های جدیدی را برای تضمین ایمنی در فضای مجازی اعمال کنند.

 

۱۰٫ خطر بحران حمل و نقل بین المللی ناشی از حملات به مسیر کشتیرانی  از طریق دریای سرخ

حملات نیروهای حوثی یمن به کشتی‌ها در دریای سرخ از سوم دسامبر، حمل‌ونقل نفت و محموله بین آسیا و اروپا را مختل کرده است.

شرکت های کشتیرانی بیش از ۳۰ میلیارد دلار محموله را از دریای سرخ دور کرده اند.

دریای سرخ  یک مسیر کشتیرانی شریانی برای حدود ۱۲ درصد تجارت جهانی و همچنین دروازه ای به سمت  کانال سوئز است. این حملات خطر بحران حمل و نقل دریایی و اختلال در زنجیره تامین را به همراه داشته است که ممکن است قیمت نفت، هزینه حمل و نقل و تورم را افزایش دهد.