به گزارش اعتبار به نقل از دنیای اقتصاد ترکیه نرخ بهره اصلی خود را از ۵/ ۸درصد به ۱۵درصد رساند. با توجه به آنکه در دو سال گذشته نرخ بهره این کشور بهصورت مکرر کاهش یافته، افزایش ۵/ ۶واحد درصدی آن قابل توجه است. با این حال بسیاری از کارشناسان انتظار داشتند تا نرخ بهره بیشتر از این مقدار افزایش یابد. ازآنجاکه ترکیه با تورم دست و پنجه نرم میکند، انتظارات بر آن بود تا اقدامات ضد تورمی تهاجمیتر و میزان افزایش نرخ بهره بسیار بیشتر از افزایش فعلی باشد.
این مساله میتواند دلیلی برای کاهش ارزش مجدد لیر در برابر دلار باشد. پس از انتشار خبر افزایش نرخ بهره ارزش هر دلار آمریکا به ۵/ ۲۴لیر رسید. با این حال برخی معتقدند که افزایش نرخ بهره در ترکیه در یک مرحله رخ نخواهد داد و سیاستهای ضد تورمی در چند مرحله اجرا خواهد شد. اردوغان اواخر اردیبهشتماه سال جاری در یکی از حساسترین انتخاباتهای این کشور بهعنوان رئیسجمهور انتخاب شد. سیاستهای نامتعارف اقتصادی او در سالهای گذشته موجب شد تا تورم این کشور شعلهور شود. لیر در ۵سال گذشته بیش از ۸۰درصد از ارزش خود را از دست داده و تورم ترکیه در حال حاضر ۴۰درصد است. به نظر میرسد که این شرایط موجب شده است تا اردوغان از سیاستهای پیشین خود دست بکشد. با این حال به نظر میرسد که قصد ندارد طبق انتظارات عمل کند و تمایل دارد تا سیاست پولی همچنان تحت کنترل خودش باشد.
تغییر رویکرد در سیاستگذاری اقتصادی
ترکیه نرخ بهره اصلی خود را از ۵/ ۸درصد به ۱۵درصد رساند. این تحول نشاندهنده آن است که سیاستهای نامتعارف اقتصادی رجب طیباردوغان، رئیسجمهور ترکیه معکوس شده است. افزایش ۵/ ۶واحدی درصدی نرخ بهره بیانگر تغییر عمده در سیاست تیم اقتصادی جدید او است؛ این تیم میخواهد تورم افسارگسیخته در ترکیه را مهار کند.
تا پیش از این اردوغان بر پایین نگه داشتن نرخ بهره اصرار میورزید. برای مثال تا پیش از پایان یافتن انتخابات، یکی از شعارهای انتخاباتی اردوغان آن بود نرخ بهره تا زمانی که او در قدرت است پایین خواهد ماند و تغییری در سیاستهای اقتصادی او رخ نخواهد داد. با این حال چند روز پس از پیروزی در انتخابات، تغییراتی در رویکرد او رخ داد. اولین قدم آن بود که مهمت شیمشک را بهعنوان وزیر دارایی انتخاب کرد. با وجود آنکه شیمشک یکی از اعضای سابق دولت اردوغان بوده است، اما صریحا اعلام میکرد تنها گزینه اقتصادی ترکیه بازگشت به ارتدوکس اقتصادی و سیاستهای متعارف بینالمللی است.
اردوغان در هفتههای گذشته درباره این انتخاب خود معتقد بود که موضعش درباره نرخ بهره تغییری نکرده است. او در اینباره گفت: «ما پذیرفتیم که آقای شیمشک باید اقدامات لازم را به سرعت همراه با بانک مرکزی انجام دهد.» در مرحله بعدی، اردوغان حفیظه غایه ارکان را که یک چهره شناختهشده در والاستریت است، بهعنوان اولین زن رئیس بانک مرکزی منصوب کرد.
وزن ارکان در تصمیمگیری
در حال حاضر حفیظه غایهارکان ۴۴ساله رئیس بانک مرکزی ترکیه است. او پس از پیروزی اردوغان در انتخابات ریاستجمهوری برای این سمت انتخاب شد. حالا او تصمیم گرفته است که نرخ بهره را افزایش دهد. پیش از این، نرخ بهره ترکیه در دسامبر سال۲۰۲۰ افزایش یافته بود. در این بازه زمانی، اقتصاد ترکیه تلاطمهای زیادی را پشت سر گذاشته است. با وجود آنکه تغییر فعلی نرخ بهره، چشمگیر است، کمتر از پیشبینی بسیاری از اقتصاددانان است. برای مثال بانک سرمایهگذاری مورگان استنلی که در ایالات متحده مستقر است، پیشنهاد کرده بود که نرخ بهره ترکیه تا ۲۰درصد افزایش یابد. گلدمنساکس نیز میگفت که نرخ بهره این کشور میتواند به ۴۰ درصد نیز برسد.