اعتبار، لیلا پورابراهیمی_ ۱۵ مهر امسال بود که قیمت دلار پس از گذشت چیزی حدود سه ماه بالاخره وارد کانال ۵۰ هزار تومان شد و با تشدید درگیری‌ها بین حماس و اسرائیل حرکت به سمت کانال ۵۲ هزار تومانی را آغاز کرد، هرچند که با اقدامات بانک مرکزی در روزهای پایانی مهر ۱۴۰۲ قیمت دلار بازار آزاد مجددا به کانال ۴۹ هزار تومان بازگشت.
دلار به کانال ۵۵ هزار تومان نزدیک شد!
از آنجا که بازار ارز همواره تحت تاثیر اخبار جنگ واکنش‌های شدیدی را از خود نشان داده است، با تشدید تنش‌های منطقه‌ای هیجانات بازار شدت بیشتری پیدا کرد، در همین راستا شاهد بودیم که قیمت دلار در چهارمین روز هفته از دی ماه ۱۴۰۲، چگونه تحت تاثیر اخبار سیاسی قرار گرفت. به طوری که پس از عملیات نظامی ایران در اربیل عراق، نرخ دلار در کانال افزایشی قرار گرفت و در بازار آزاد با یک جهش ۵۰۰ تومانی با قیمت ۵۲ هزار و ۷۵۰ تومان معامله شد.
اما همزمان با تشدید اقدامات نظامی ایران در مرز با کشورهای همسایه به خصوص پاکستان، نرخ دلار همچنان کانال صعودی را در پیش گرفت به گونه‌ای که قیمت دلار در بازار آزاد، روز پنج‌شنبه، ۲۸ دی، با ۳٫۷ درصد افزایش، ۵۴ هزار و ۱۰۰ تومان اعلام شد. با توجه به اینکه منطقه خاورمیانه همواره آبستن حوادث بوده و هست، احتمالات از افزایش بیش از پیش قیمت دلار و وارد شدن آن به کانال ۶۰ هزار تومان بالا گرفته و مردم را برای روزهای پایانی سال نگران کرده است.
افزایش قیمت دلار موقتی است
دکتر «آلبرت بغزیان»، کارشناس مسائل اقتصادی در همین زمینه و در گفت‌وگو با اعتبار با بیان اینکه افزایش قیمت ارز ناشی از دلایل سیاسی بوده و موقتی است عنوان کرد: در چند ماه اخیر عملکرد بانک مرکزی در کنترل بازار ارز موفق بوده و بازار ارز از بانک مرکزی تبعیت می‌کند.
به گفته وی نرخ ارز در بازار آزاد حدود هشت ماه حول محور ۵۰ هزار تومان باقی ماند که دستاورد خوبی برای بانک مرکزی محسوب می‌شود.
بغزیان همچنین به نوسانات شدید نرخ ارز در سال گذشته اشاره کرد و گفت: در زمان ریاست آقای صالح آبادی بر بانک مرکزی ما شاهد نرخ ارز ۶۰ هزار تومانی بودیم، نرخی که در زمان وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین در کانال ۵۵ هزار تومان قرار گرفته بود، با توجه به جنگ در گرفته بین حماس و اسرائیل و حملات پهپادی و موشکی ایران به مناطقی از عراق، سوریه و پاکستان انتظار داشتیم نرخ دلار مجددا به بالای ۶۰ هزار تومان برسد که با توجه به تمهیدات بانک مرکزی و زیرساختی که برای تامین نیازها به نام مرکز مبادله شکل گرفته این اتفاق به وقوع نپیوست.
این کارشناس مسائل اقتصادی در مورد نوسانات چند روز اخیر دلار در بازار هم ابراز کرد: این نوسانی که اخیرا شاهد آن هستیم مربوط به ۵ درصد سهم بازار آزاد است که با سوداگری، خروج سرمایه و در خانه نگهداشتن ارز ارتباط دارد به غیر از این کل ۹۵ درصد بازار ارز با نرخ ۴۲ هزار تومان مرکز مبادله تامین می‌شود. هر چند که باید بگویم نوسانات قیمت دلار در این روزها آنچنان شدید نبوده و ارتباطی هم با عملکرد بانک مرکزی ندارد در واقع اینجا باید متغیرهایی نظیر تنش‌ها در خاورمیانه و سیاست خارجی کشور را مدنظر قرار دهیم.
حاد شدن درگیری‌ها در خاورمیانه و افزایش نرخ دلار
این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که ارزیابی وی از تغییرات نرخ دلار در روزهای آینده و در آستانه فرا رسیدن سال ۱۴۰۳ چگونه است بیان کرد: تنش‌هایی که در خاورمیانه وجود دارد و حملات پهپادی و موشکی ایران و پاکستان موجب شد نرخ دلار تا ۵۴ هزار تومان افزایش پیدا کند اما معتقدم با فروکش کردن تنش‌های ایجاد شده مابین ایران، پاکستان و عراق، نرخ دلار در بازار آزاد فروکش کرده و قیمت‌ها با سرعت کمتری کاهش پیدا می‌کند.
دکتر بغزیان ادامه داد: طبق تجربیاتی که از گذشته داریم همواره وقتی تعطیلات آخر سال آغاز می‌شوند عده‌ای برای تهیه دلار به بازار آزاد مراجعه می‌کنند به همین علت نرخ‌ها به دست عده‌ای سودجو و دلالان بازار دچار نوسان می‌شوند اما این رویه چندان ادامه پیدا نمی‌کند زیرا بعد از اتمام تعطیلات سال نو و با ورود بانک مرکزی بازار دلار و قیمت‌ها مجددا مدیریت می‌شود.
این اقتصاددان افزود: امیدواریم به خصوص در دو ماه باقی مانده از سال ۱۴۰۲ وضعیت تنش‌های نظامی و سیاسی در خاورمیانه حاد نشود زیرا با هرگونه تشدید درگیری‌ها افزایش نرخ دلار رخ خواهد داد و دلار در بازار آزاد دچار هیجانات موضعی شده و از محدوده مطلوب بانک مرکزی خارج می‌شود.
وی در مورد چاپ اسکناس‌های جدید با امضای محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی و ارتباط آن با شکست برنامه کنترل نقدینگی عنوان کرد: این موضوع ارتباط چندانی با بحث نقدینگی و افزایش آن ندارد بلکه تنها اسکناس‌های جدید جایگزین اسکناس‌های قدیمی می‌شوند، بنابراین آن گونه که برخی تحلیل می‌کنند جای نگرانی نیست.
