نتایج گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد چالشهای صنایع نساجی و پوشاک کشور را میتوان در سه سطح طبقهبندی کرد. سطح اول؛ شامل چالشهای موجود در محیط داخلی بنگاه از جمله بهرهوری پایین، سطح دوم؛ مسائل مربوط به محیط خارجی نزدیک شامل مشکلات مربوط به زنجیره تأمین و ساختار بازار و در نهایت سطح سوم؛ شامل مسائل ناشی از محیط خارجی دور ازجمله مشکلات مربوط به قواعد تجاری و عدم هماهنگی دستگاههای مجری اثرگذار در طول زنجیره ارزش صنعت است.
به گزارش اعتبار و به نقل از سایت صدای تولید، بررسی آمار حاکی از آن است که سهم صنعت نساجی از تولیدات صنعتی کشور از ۲۵٫۵ درصد در سال ۱۳۷۰ به حدود ۵ درصد در سال ۱۳۹۸ افول کرده است. با توجه به مزیت های این صنعت در ارزشآفرینی و اشتغالزایی ، هدف اصلی گزارش آسیبشناسی صنایع نساجی و پوشاک و ارائه راهبردهای بهبود و ارتقای این صنعت در طول برنامه هفتم توسعه است. به همین منظور عملکرد فعلی صنایع نساجی و پوشاک از منظر جایگاه این صنعت در ساختار صنعتی کشور برمبنای الگوی توزیع بنگاه و سیر تحولات شاخصهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج گزارش نشان میدهد با وجود سهم ۷ و ۶/۵ درصدی صنایع نساجی و پوشاک به ترتیب از تعداد و اشتغال کارگاههای صنعتی بالای ۱۰ نفر کارکن، سهم این صنایع از ارزش نهادههای مصرفی معادل ۱/۸ درصد و سهم ارزش ستانده حاصله معادل ۲ درصد است. به عبارتی در مقایسه با سهم این صنایع از تعداد کارگاهها و شاغلان صنعتی، حجم فعالیت در این صنایع به مراتب پایینتر است.
به لحاظ عملکرد صادراتی با وجود ارزش کم رقم کل ارزآوری، ارزش نسبی کالای صادراتی در صنایع پوشاک و نساجی در مقایسه با سایر صنایع منبع پایه بسیار بالاتر است. (به ترتیب۶٫۱۱ و ۲ دلار برای فرش پوشاک و نساجی به ازای هر کیلوگرم) که مبین ظرفیتهای بالقوه این صنعت برای ارزآوری در صورت سیاستگذاری صحیح است.
سیر نزولی تشکیل سرمایه در بخش صنعت نساجی، حاکی از فرسوده شدن فناوری تولید در این بخش و زوال تولید صنعتی است. به طوریکه سهم تشکیل سرمایه ثابت صنعت نساجی که از کل صنعت در سال ۱۳۸۱ برابر با ۷/۱ درصد بوده و حتی در سال ۱۳۸۲ به عدد ۱۰/۳ درصد رسیده است، طی یک روند نزولی به ۳/۱ درصد در سال ۱۳۹۸ تنزل یافت.
ایجاد و تکمیل زنجیره تأمین پایدار و باکیفیت در صنایع نساجی و پوشاک و صنایع پشتیبان آن،بهبود فناوریهای مورد استفاده در صنعت نساجی از طریق اعطای مشوقها به واحدهای نوآور، توسعه ظرفیتهای صادراتی و توسعه برندهای ملی و تغییر ساختار بنگاه صنایع نساجی و پوشاک به سمت ساختار متکی بر مقیاس و رقابت برخی از راهبردهای اساسی است که باید برای غلبه بر مشکلات صنعت نساجی و بهبود نسبی آن اتخاذ شود.