چندی پیش «مهرداد بذرپاش» در جمع خبرنگاران ادعایی را مطرح کرد مبنی بر اینکه بورس کالا قیمت فولاد و سیمان را بالا برده است؛ او تهدید کرده بود درباره اینکه سهامداران بورس کالا چه کسانی هستند و چگونه بورس کالا تشکیل شده بعدا صحبت خواهد کرد!
به گزارش اعتبار و به نقل از تجارت نیوز، باید گفت صحبت‌های تهدیدآمیز برای شفاف‌سازی سهامداران بورس کالا لازم نیست؛ چرا که بازار سرمایه و تمامی ارکان آن در اتاقی شیشه‌ای قرار گرفته‌اند و دسترسی به اطلاعات شرکت‌ها در این اتاق شیشه‌ای برای همگان ممکن است.
ترکیب سهامداران بورس کالا
برای بررسی بورس کالا نگاهی به صفحه سهامداران آن با نماد «کالا» در سایت بورس کافی است. مطابق این صفحه شركت گروه مالی ملت با در اختیار داشتن ۲٫۴۷ درصد از سهام بورس کالا، بزرگترین سهامدار عمده این شرکت به حساب می‌آید.
بر اساس آنچه در نمودار بالا مشخص است، دو سهامدار عمده بزرگ دیگر «کالا» شركت سهامی بيمه ايران و شركت تامين سرمايه تمدن هستند که هر یک حدود ۲٫۳۸ و ۲٫۱۲ درصدی از سهام این شرکت را تصاحب کرده‌اند.
سهامداران تلفیقی
در طرف دیگر اما عناوین سهامداران تلفیقی بورس کالا متفاوت است. چرا که شرکت‌های سیمان فارس و خوزستان و سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی و چند شرکت دیگر از زیرمجموعه‌های سازمان تامین اجتماعی حساب می‌شوند. به این ترتیب سازمان تامین اجتماعی با در اختیار گرفتن حدود ۳٫۹۹ درصد از سهام بورس کالا بزرگترین سهامدار عمده تلفیقی بورس کالا محسوب می‌شود.
همچنین مجموعه فولاد مبارکه اصفهان نیز که مالکیت سرمایه‌گذاری توکافولاد، توسعه معادن و فلزات و چند شرکت دیگر را در اختیار دارد، دیگر سهامدار عمده بورس کالا محسوب می‌شود. به طوری که ۳٫۱۶ درصد از سهام بورس کالا در اختیار فولاد مبارکه است.
از دیگر سهامداران عمده بورس کالا نیز می‌توان به صندوق بازنشستگی کشوری، ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد تعاون سپاه، صندوق ذخیره فرهنگیان و بنیاد مستضعفان اشاره کرد.
تهدید درآمد صندوق‌های بازنشستگی و فرهنگیان
جالب است گفته شود که بخش بزرگی از درآمد صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق ذخیره فرهنگیان به سهامداری وابسته است. حال اگر سود بورس کالا کاهش یابد، درآمد این صندوق‌ها نیز به شدت پایین خواهد آمد.
لازم به ذکر است که بخش بزرگی از درآمد بورس کالا از ارائه خدماتی نظیر حق درج کالای عرضه شده، حق عضویت کارگزاران، درآمد حاصل از کارمزد معاملات و حق پذیرش کالا و انبارهاست. حال اگر فرض شود سیمان و فولاد که دو عنصر مهم در معاملات بورس کالاست از این میدان خارج شوند. چه بلایی بر سر درآمد بورس کالا می‌آید؟
با کاهش درآمد بورس کالا، قطعا سود سهامداری صندوق بازنشستگی و فرهنگیان نیز کاهش می‌یابد و این بدان معناست که خروج فولاد و سیمان به طور غیرمستقیم روی درآمد کسانی که عضو این صندوق‌ها هستند تاثیر خواهد گذاشت.
ضمن اینکه خروج دو محصول بااهمیت نظیر سیمان و فولاد از اتاق شیشه‌ای بورس کالا، سنگ بنای راهی خواهد بود که به تاریکخانه رانت و فساد اقتصادی منتهی می‌شود.
