بعد از این که به دنبال عملیات طوفان الاقصی مفاومت فلسطین، قیمت دلار در ایران تا مرز ۵۲ هزار تومان بالا رفت، عرضه سنگین ارز توسط «بازارساز دولت » قیمت آن را کاهشی کرد. هرچند هنوز وارد کانال ۴۹ هزار تومان قبلی نشده است.
اعتبار- کیهان روز ۱۸ مهر خبر داد که روز ۱۵ مهر ۲۱۰ میلیون دلار، روز ۱۶ مهر ۳۷۱ میلیون دلار و ۱۷ مهر ۱۸۰ میلیون دلار ارز توسط بازارساز عرضه شد که منجر به سقوط قیمت ارز در بازار گردید.
مداخله دولت برای کنترل قیمت ارز سابقه دیرینه‌ای دارد. البته همه مدیران دولت در این رابطه خوشبخت نبوده‌اند. سال ۹۷ ولی الله سیف و احمد عراقچی رئیس و معاون بانک مرکزی به دلیل مداخله در بازار ارز دستگیر شدند. عراقچی در دفاعیات خود گفته بود که « «دخالت بانک مرکزی در بازار ایران به دلیل دستور حسن روحانی و علی شمخانی بوده‌است.در گزارش جمع‌بندی که آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی اواخر مهرماه ۹۶ خدمت آقای رئیس‌جمهور ارسال کرده‌اند به صراحت نوشته‌اند که بالاخره بازار فردایی یکی از پارامترهای مخل بازار است و به بانک مرکزی اجازه بدهید که در این بازار به‌صورت پوششی مداخله کند» با این حال طبق رای دیوان عالی کشور در سال ۱۴۰۰، ولی الله سیف رئیس کل اسبق بانک مرکزی و سید احمد عراقچی معاون اسبق ارزی بانک مرکزی تبرئه شدند. طبق رای دیوان، مجریان سیاستهای کلان ارزی بوده‌اند و با این وصف مجرمانه تلقی نمودن عملکرد آنان و انتساب بزه اخلال در نظام اقتصادی کشور توجیه قانونی ندارد.
بعدها که در مساله مولدسازی بحث مصونیت پیش آمد، این گونه توسط برخی استنباط شد که قرار بود مسائلی چون بازداشت امثال عراقچی و سیف تکرار نشود و کارکنان در صورت اشتباه در تصمیم گیری نیز مصونیت داشته باشند. البته برخی مثل محمد مهاجری نیز به دولت فعلی کنایهخ زدند که برخلاف مدیران در مورد ارزپاشی در بازار مصونیت دارند.
تجربه ناموفق گذشته
مدتی پیش گزارش مرکز پژوهشهای مجلس منتشر شد که در سال های ۸۲ تا ۹۶ بانک مرکزی به میزان ۲۸۴ میلیارد دلار در بازار ارز مداخله کرده است. در این گزارش مشخص کرده است این مداخله سال های ۸۲ تا ۹۶ به کنترل نرخ ارز منجر نشده، بلکه صرفاً فنر نرخ ارز را برای مدتی نگه داشته است.همچنین معضل کنترل نرخ ها در بازار غیررسمی با ارزپاشی در دهه های گذشته به صورت کور و در بازار غیررسمی، صرفاً موجب رسمیت بخشیدن بیشتر به این بازار شده است.
بنابر گزارش‌ها در دوره ریاست عبدالناصر همتی در بانک مرکزی کمترین میزان دخالت در بازار ارز صورت گرفته است به طوری که این میزان حتی منفی هم شده بود. ولی به نظر می رسد دوباره سیاست ارزپاشی موقتی برای تنظیم بازار برگشته است.
خرداد ماه امسال تسنیم گزارش داده بود که در دولت سیزدهم فقط ۴۵۰ میلیون دلار ارزپاشی شده است و در بازار حواله مداخله ارزی انجام نشده است. با این حال گزارش اخیر کیهان نشان می‌دهد که ارزپاشی گسترده‌ای تنها طی سه روز صورت گرفته است که دولت بتواند قیمت ارز را کنترل کند. تجربه گذشته نشان داده که این یک مسکن موقتی است و دولت همیشه نمی‌تواند با ارزپاشی این بازار را کنترل کند و باید دنبال سیاستهای مناسب‌تری بگردد. هرچند فعلا توانسته یک معضل بزرگ را حل نماید و شاید بدین معنا است که دولت خواسته قدرت دلاری خود را در بازار به رخ بکشد. قدرتی که بعد آزادسازی برخی منابع ارزی ایران در خارج از کشور از آن صحبت می‌کند.
